Λαογραφία και πολιτισμός: Τα Θεοφάνεια

Η Βάπτιση του Χριστού συμβολίζει την παλιγγενεσία του ανθρώπου. Τα ΘεοφάνειαΘεοφάνια) είναι μεγάλη ετήσια χριστιανική εορτή της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή. Εορτάζεται στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου των Χριστουγέννων. Η εορτή των Θεοφανείων λέγεται επίσης και Επιφάνεια και ΦώταΕορτή των Φώτων).

Η εορτή των Θεοφανίων περικλείει και πολλές εκδηλώσεις που αποτελούν διαιώνιση αρχαίων (ελληνικών) εθίμων. Οι κάτοικοι πολλών περιοχών συνηθίζουν να κατεβάζουν την ημέρα των Φώτων τα γεωργικά τους εργαλεία και τις εικόνες από το εικονοστάσι και να τα πλένουν με θαλασσινό νερό. Για μερικές μάλιστα περιφέρειες της Μακεδονίας (Δυτικής) αποτελούν τη μεγαλύτερη γιορτή του έτους και κάθε καινούργιο ρούχο το πρωτοφορούν στα Φώτα για να φωτιστεί.

Δεν είναι γνωστό πότε και γιατί καθιερώθηκε ο αγιασμός των υδάτων αφού στην Καινή Διαθήκη δεν εμφανίζεται τέτοια διαδικασία με τη σημερινή έκταση και υπόσταση, θεωρείται ότι αυτό έγινε τα πρώτα χριστιανικά χρόνια και πάντως πριν από τον 4ο αιώνα μ.Χ. Ο Πατριάρχης Φώτιος Α΄ διαμόρφωσε οριστικά την ακολουθία του αγιασμού.

πηγές: https://laografiaparadosi.blogspot.com/, wikipedia
Εικόνα: Αντρέι Ρουμπλιόβ – Η Βάπτιση, Ναός του Ευαγγελισμού – Κρεμλίνο, 1405